Kemer sınırları içerisindeki Beydağları Sahil Milli Parkı’nda, havanın ısınmasıyla birlikte bölgeye has endemik bitki türleri yüzünü gösterdi. Dünyada sadece Kemer’de yetişen Kemer orkidesini görmek için bölge halkı, yerli ve yabancı turistler bölgeye turlar düzenliyor.
AÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği (ANTOK) Başkanı Prof. Dr. İsmail Gökhan Deniz, orkidelerin ve endemik bitkilerin izinsiz toplanmasının yasak olduğunu belirterek, “Salep üretiminde kullanılan orkide türleri doğadan kaçak olarak sökülüyor. Ancak bu sadece ekonomik bir mesele değil, ekolojik bir yıkım anlamına da geliyor. Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yapılan araştırmalarda, dünyada yalnızca bu bölgede yetişen Kemer orkidesi yumrularının yurt dışındaki bazı sitelerde satışa sunulduğunu tespit ettik. Bu, biyokaçakçılığın ne denli büyük bir tehdit olduğunu gözler önüne seriyor” dedi.
Türkiye’nin bitki çeşitliliği açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Deniz, “Ülkemizde yaklaşık 10 bin bitki türü bulunuyor. Bunların 3 bin 500’ü endemik. Sadece Antalya’da 700 endemik bitki türü yetişiyor. Bunlardan 250’si dünya üzerinde yalnızca Antalya’da var ve yakın çevrede dahi bulunmuyor. Bu genetik mirasımıza sahip çıkmazsak, bir daha geri getiremeyiz” diye konuştu.
‘İZİNSİZ BİTKİ SÖKMENİN CEZASI 1 MİLYON TL’Yİ GEÇEBİLİYOR’
Biyokaçakçılığın sadece ticari amaçla yapılmadığını, bazı kişilerin iyi niyetle dahi doğadan bitki koparmasının büyük tehdit oluşturduğunu belirten İsmail Gökhan Deniz, “Tehdit altında olan veya tehlikeye açık bitki ve hayvan türlerinin herhangi bir dokusunu almak, o türün geleceğini tehdit etmektir. Bu nedenle izinsiz bitki sökmenin cezası 1 milyon TL’yi geçebiliyor. Bu bölgeye has Kemer orkidesini koparmanın cezası ise 557 bin 212 TL. Vatandaşlarımız şunu bilmeli; Bir bitkiyi doğadan koparıp balkonlarında veya bahçelerinde yetiştirmek isteyebilirler. Ancak emin olun, o türler doğal ortamlarından uzaklaştıklarında yaşamaya devam edemezler. Topraktan bir süre aldıkları enerjiyle çiçek açabilirler ancak nesillerini devam ettirmeleri için doğal ekosistemlerine ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, hiçbir endemik veya korunması gereken bitki doğal ortamından alınmamalı” dedi.
‘KAÇAK BİTKİ TOPLAYANLARI JANDARMAYA BİLDİRİN’
Biyokaçakçılığın sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada büyük bir tehdit oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Deniz, “Vatandaşlar herhangi bir bitkisel veya hayvansal materyal toplayan kişileri gördüklerinde, jandarma veya kolluk kuvvetlerine haber versin. Bilimsel araştırmalar dahi belirli izinler gerektiriyor. Bu izinler olmadan yapılan her türlü toplama suçtur. Bir yaprak veya tohum dahi ülkemizin biyolojik zenginliğinden çalınan bir değerdir” diye konuştu.
Deniz, internet üzerinden endemik bitkilerin yumrularının satışa çıkarılmasının biyokaçakçılığın boyutlarını gözler önüne serdiğini belirterek, “Yakın dönemde gümrüklerde yapılan operasyonlarda binlerce tohum ve bitki örneği ele geçirildi. Anadolu coğrafyası sahip olduğu zengin bitki çeşitliliğiyle dünya genelinde dikkat çekiyor. Maalesef bu durum kaçakçılar için de cazip hale geliyor. Bugün biz kendi topraklarımızdaki bitkileri koruyamazsak, gelecekte başka ülkelerden, yüksek maliyetlerle bu bitkilerin kullanıldığı ilaç veya tarım ürününü almak zorunda kalırız. Bunun yerine endemik bitkilerimize sahip çıkalım, biz üretelim” ifadelerini kullandı.
